Phekolo ea Amohelo le Boitlamo (ACT): boitlhakiso bo sebetsang

Acceptance Commitment Therapy







Leka Sesebelisoa Sa Rona Bakeng Sa Ho Tlosa Mathata

Phekolo ea ho amohela le ho itlama e ka ba sesebelisoa se phethahetseng sa ho itlhalosa le ho tseba hore na u lumela joang hore u tataisoe ke melao le menahano ea hau bophelong. Kelello ea hau e lula e tseba hantle mme hangata e u joetsa seo u lokelang ho se etsa kapa seo u sa lokelang ho se etsa.

Ha sena se ka baka matšoenyeho kapa khatello ea maikutlo, ho hotle ho fa kelello ea hau tšusumetso e nyane le ho etsa ho feta ho latela maikutlo a hau.

Seo se hloka koetliso e itseng. Kelello ea hau e bile le tšusumetso e eketsehang ho uena ho tloha bongoaneng, 'me letsatsi le leng le le leng la bophelo ba hau, o na le boiphihlelo bo bocha bo khethollang setšoantšo sa hau sa se nepahetseng le se seng se setle. Boikoetliso ho ACT bo u tlohella u hlahlobe hore na melao ea hau ke efe le hore na ke eng e sa nepahalang, ka hona seo uena le tikoloho ea hau le tlamehang ho se fihlela kaofela.

Boikoetliso bo phephetsang ka phello e makatsang

Boikoetliso bo sebetsang bo bohareng ba ACT. Tsena ke boikoetliso bo sa tloaelehang boo ka linako tse ling bo ka u makatsang. Le ha o sa bone bohlokoa ba mesebetsi e meng, ho bohlokoa hore o e etse, hobane ehlile e na le thuso. Phephetso ke ho fenya khanyetso ea hau, 'me qetellong ea ts'ebetso, o tla nahana hape mme o tsebe hore lithupelo tsena le tsona li u thusitse.

Ha se boitlhakiso bohle bo etsoang ho ACT bo koahetsoeng. Phekolo e pharalla haholo bakeng sa seo, mme ho ba e qalang, ehlile ho tlameha hore ho lule ho le ntho e makatsang. Bakeng sa boikoetliso bo tšohloang, ho bohlokoa hore u se ke ua li bala feela empa hape u tlameha ho li etsa!

Kamehla batla ho boloka taolo

Boikoetliso bo etsoang qalong ea ACT bo etsa buka ea melao ea botho. U reka bukana e nyane e lulang e kena pokothong ea hao e ka morao kapa mokotleng oa letsoho. Sena se bohlokoa hore o tle o khone ho ngola ntho e ngoe le e ngoe fatše nakong eo e oelang ho eona. Ke kantle ho ntlo hangata moo u kopanang le maemo a hlokang ho ngoloa, empa u boloka bukana ea hau ka tlung. Hape, etsa bonnete ba hore u lula u e-na le pene le uena. Buka ena ke ea hau, 'me ha ho motho ea hlokang ho e bala. E tsamaea tjena:

Ha u sa tsebe u ipehetse melao e 'maloa bophelong. Morero ke ho ngola fatše nako le nako ha u tlameha ho khomarela boemo ba hau. Ebe u theha bukana ea melao le melaoana ea hau.

Mehlala ea melao ea hau ke:

  • Ke tlameha ho ba mosesaane
  • U batla eng ho uena?
  • Ke tlameha ho ba thuso
  • Nke ke ka ba moithati
  • Ke tlameha ho shebahala hantle
  • Ha ke khone ho siuoa ke nako
  • moriri oa ka o sitoa ho kolobisoa ke pula
  • Ke tlameha ho ikoetlisa bosiung bona
  • Ke tlameha ho pheha ke phetse hantle
  • Ke tlameha ho founela mme oa ka beke e ngoe le e ngoe
  • Ke tlameha ho robala nako e lekaneng
  • Ha ke khone ho kula
  • Ke tlameha ho hlatsoa meno habeli ka letsatsi
  • Ha ke khone ho fokola
  • Ke tlameha ho ithabisa moketjaneng
  • Ha ke khone ho lla, jj

Mohlala, ho na le melao e mengata eo u ipehelang eona eo u ka e ngolang kaofela. Ena ke melao ea hau ea bophelo. Mohlala, etsa sena letsatsi le letsatsi ka libeke tse peli. Na u hlokomela melao e mengata eo u lokelang ho e latela? Li bale kaofela. Na ua bona hore maemong a mangata, lia hanyetsana? Mohlala, e kanna eaba ha u kule, empa u tlameha hape ho itlhokomela hantle. Haeba u ea mosebetsing ha u tšoeroe ke ntaramane hobane u sa khone ho kula, na ua itlhokomela?

Boikoetliso bona bo reretsoe ho u tsebisa hore na u itšoere ka thata hakae le hore ho ke ke ha khoneha ho latela melao eohle ea hau, hobane hangata e ke ke ea kopanngoa.

Boikoetliso bo latelang ke ho boloka lethathamo la maemo a tenang, boiphihlelo kapa maikutlo. U theha kholomo eo ho eona u hlalosang boemo bo sa thabiseng kamehla. Haufi le eona, u etsa kholomo e bonts'ang hore na u lekile ho laola boemo bona joang. Sena se lateloa ke kholomo e nang le phello eo e bileng le eona nakong e khuts'oane ebe kholomo e nang le phello nakong e telele. Kamora nako, ho tla ba le kholomo eo ho eona u hlalosang hore na leano lena le u jelle eng kapa le felletse joang.

Mohlala:

boiphihlelo / maikutlo a sa rateheng leano la ho laola boiphihlelo / maikutlo ana phello ea nakoana phello ea nako e telele e ntefelletse / e nts'ellelitse eng?
moketjana oo ke neng ke tlameha ho ea ke le mong ke utloe ke sethotoho tloaelana haholo le batho, ho noa joala, ho etsa hore ke bonahale ke le motleKe ile ka e boloka, ke ikutloa ke sa phutholohaKe ile ka ikutloa ke le sethoto ka le hlahlamang, hobaneng nke ke ka ba nna ka natefeloa?Ho nkile mantsiboea a mang hore ke phomole ha nka thabela moketjana, empa ke motlotlo hore ebe ke ile joalo

Kutloisiso le kamohelo

Kaofela re tseba maikutlo a tšabo. Motho e mong le e mong o na le tsona; ke ka moo ho iphetola hoa lintho ho ikemiselitsoeng. Le ha re sa hlola re kopana le litau tse hlaha tse ka re harolang 'me kaofela ha rona re na le marulelo a sireletsehileng lihloohong tsa rona, alamo ea rona ea kahare e ntse e sebetsa ka mokhoa o ts'oanang le oa motho oa khale. Ke alamo feela e nang le maemo a mabeli feela: kotsi eseng kotsi. Alamo ea hau e ke ke ea tsotella hore nako eo u e fositseng mosebetsing ha e kotsing ho feta tau e hlaha.

Karabelo ea khatello ea maikutlo, joalo ka phefumoloho e potlakileng le ho otla ha pelo ka lebelo le lintho tsohle tse amanang le tsona tse lokolleloang 'meleng, joalo ka adrenaline le cortisol, e ntse e ts'oana hantle ka ho iphetola ha lintho. Bothata ke hore palo ea lisosa tsa khatello bophelong e eketsehile haholo. Litaba tse hlahang thelevisheneng kapa inthaneteng, mohala oa thekeng, sephethephethe litseleng,

Boikoetliso bo otlolohileng bo u thusang ka menahano e tšoenyehileng ke ba sebata le canyon. Ak'u inahanele hore u ka lehlakoreng le leng la lekhalo le tebileng le tšabo ea hau e kholo (mohlala, ho tšoaroa ke mofetše) ka lehlakoreng le leng, ka sebopeho sa phoofolo ea tonanahali. E mong le e mong oa lona o na le thapo e le 'ngoe matsohong a hae,' me le ntse le hulana ho tlohella e mong hore a oele ka har'a sehlakahlake.

Empa ha o hula ka thata, phoofolo ea tonanahali e hula ka thata ho feta. Kahoo ha u lebisa tlhokomelo e eketsehileng tšabong ea hao, tšabo ena e ba matla le ho feta. Ha o tlohela thapo, khanyetso eohle ea thapo ea nyamela, 'me oa lokoloha tšabong ea hau. Ka hona, leka ho tlohela tšabo ea hau 'me e be ka seo e leng sona. A kanna a ba teng, empa e tla lula ka lehlakoreng le leng la lekhalo.

Ho ikoetlisa ho fumana phapang lipakeng tsa bohloko le mahlomola ke ho taka selikalikoe se seholo se nang le selikalikoe se senyenyane bohareng.

Selikalikoe se senyenyane se emela bohloko, tlatsa mona, mohlala: mathata a ho robala. Selikalikoe se seholo se emetse mahlomola; Mona, o ka tlatsa lintho tse kang ho tšoenyeha bosiu, ho se tsepamise mohopolo hanyane, takatso e nyane ea ho kopana le metsoalle, ho khathala motšehare, jj Mohlala o mong: bohloko bo na le litletlebo tse sa foleng tsa bohloko.

Mahlomola a kenyelletsa ho tšaba ho felloa ke mosebetsi, ho se khone ho kopana le metsoalle, ho robala kapele, ho ba bososela. Ka tsela ena, ua bona hore bohloko ba 'nete ke ntho e' ngoe ntle le bohloko bo bakoang ke eona. Bohloko bo fanoa; mahlomola ke ntho eo u ka e susumetsang ka mehopolo ea hau ka eona.

Boikoetliso bo bong ba ho ithuta ho amohela ke ho tlola melao ea hau.

Tšoara buka ea hau ea melao 'me u fumane melao e' maloa eo u tla e tlola e le bohlasoa haholo. U ka qala hanyane haholo, ka ho lieha ho nka metsotso e 5 kapa ka ho robala halofo ea hora hamorao. U ka tsoa ka tlung u sa hlatsoa meno, ua ja lintho tse se nang bophelo bo botle letsatsi lohle, kapa ua tsamaea ka har'a pula u se na sekhele.

Melao ea hau e ka sebetsa, 'me ha ua tlameha ho e felisa. Empa ka ho roba tse 'maloa, u tla bona hore lefats'e ha le timele,' me u iketsetse sebaka se eketsehileng. Mohlomong ka linako tse ling u ba thata haholo ho sa hlokahale, 'me u hlokomela hore lintho li ka etsoa ka tsela e fapaneng.

Kelello ea hau, lentsoe le lenyane le hloohong ea hau le bitsoa 'letsoalo.'

Mohlomong u tseba pale ea Pinocchio. Japie Krekel o fuoa mosebetsi o boima oa ho bopa letsoalo la hae ho tloha ha Pinocchio e le popi ea lehong. Ke kamoo e sebetsang le rona kateng. Likelello tsa rona kapa matsoalo a rona a lula a re joetsa hore na re etseng. Kapa e botsa lipotso pele u qala ho etsa ho hong, mohlala: Na ho bohlale ho etsa joalo? Kamehla e lula e phathahane ka ho lekanya hore na ke eng le hore na ke eng

Molemo ke. Esita le moo e ka bang tšitiso. Tsela e 'ngoe ea ho utloisisa sena ke ho reha kelello ea hau. U se ke ua nahana hore u tla etsa batho ba babeli ka tsela eo; ak'haonte ea hau e tla tsoelapele ho ba ea hau. E rehe lebitso la motho ea seng haufi haholo le uena, empa u na le tšepo e nepahetseng ka mohlala, setšoantšisi kapa sengoli.

Nako le nako ha u hlokomela hore u utloa lentsoe le lenyane hape le etsang hore u belaelle, etsa maemo a hau a koluoa ​​kapa u tšoenyehe, u re kelellong eo: (bolela lebitso), kea leboha ka ho nkeletsa, empa joale ke iketsetsa qeto . Ka tsela ena, o fana ka menahano ea hau tlase, mme o etsa lintho ho latela maikutlo a hau. Leboha likeletso tsa hau; e ka ba molemo,

U ka lumella menahano ea hau hore e se ke ea ba le tšusumetso e nyane ka ho ikoetlisa. Sena se bolela hore o theha phapang lipakeng tsa seo o se nahanang le seo o se etsang. Menahano e batla e le mantsoe hloohong ea hau, 'me ka ho khelosa, u qala ho tlosa mantsoe moelelo oa ona,' me u tla hlokomela hore ana ke mantsoe feela ao re itlhahisitseng 'ona eseng' nete.

Bua lentsoe lebese. Ka metsotso e meraro e latellanang. U nahana'ng ka lentsoe kamora metsotso e meraro? Na o ntse o na le setšoantšo sa seno se tšoeu, se boreleli le tatso ea sona kelellong? Kapa lentsoe le lahleheloa ke moelelo kamora ho le pheta khafetsa ka tatellano? U ka etsa sena ka pel'a seipone, ka polelo e kang: Ke fokola. Ho thusa le ho feta ha o hlanya lifahleho nakong ea metsotso ena e meraro ha o ntse o bua mantsoe. Kapa u bue u le mong ka lentsoe le sa tloaelehang. E tlameha ho ba lerata, 'me u tlameha ho e boloka metsotso e meraro. Haeba u etsa feela boikoetliso hloohong ea hau, ha e sebetse.

Maikutlo a hau le a tikoloho ea hau

Boikoetliso bo latelang bo bitsoa Joale o nahana hore o ka tants'a?

Ha re re u na le mefuta eohle ea litoro le lintho tseo u batlang ho li etsa bophelong, empa u bona litšitiso tse ngata li eme tseleng. U ka khetha ho tants'a bophelong bohle, ntle le ho lula u ts'oeroe ke mabaka a hobaneng ho ka se khonehe.

Empa bothata bo teng; o etsa motjeko oa hau mokatong oa tantši, empa ho na le lekhotla le thata la batho ba bararo lehlakoreng. Eo o nahana hore o hobela o lokolohile haholo; e mong o batla ho bona likarolo tse fapaneng, 'me motho oa boraro o re setaele sa hau ha se tatso ea hae. Ha u ntse u batla ho natefeloa feela! Likhetho tsa lekhotla li ka bapisoa le mantsoe a hloohong ea hau, a lulang a na le maikutlo ho tsohle.

Joale ho na le bamameli ba bangata kamora phanele ba thabisang kapa ba hoeletsang ba tšeha kapa ba tletleba. Bamameli bana ba tšoana le batho ba tikolohong ea hau e haufi, ba lulang ba na le maikutlo mabapi le likhetho tsa hau. Mme hape ho na le bakhethi malapeng, bao bohle ba nang le maikutlo le likahlolo tsa bona. U ka bapisa sena le mehopolo le likahlolo tse akaretsang tsa sechaba. Haeba u batla ho nahanela maikutlo le liphihlelo tsena kaofela, u tla tlameha ho ema hobane e ke ke ea sebetsa u ntse u tants'a.

Mme ebe maikutlo ohle a fapane. Kelello ea hau e tla u botsa hore na u nahana hore u ka tants'a. Mme o ka leka ka matla ho kholisa ak'haonte ea hau hore ke eona. Empa o ka tsoela pele ho tants'a mme o iketsetse tsa hau. Hobane haeba o lokela ho mamela motho e mong le e mong, ha ho mohla o tla sebetsa hantle mme o mpe o tlohele ho tantsha ka botlalo.

Ha u na le nako

Kamora nako e itseng nakong ea ACT, u tla hlokomela hore matšoenyeho a hau a tla fokotseha, 'me u tla a tseba kapele ha kelello ea hau e qala ho busa hape. Hobane bonyane o khaotsa ho tšoenyeha le ho tšoenyeha pejana, o tla qala ho boloka nako le matla. Ha ho kholoe hore na uena le motho u qeta nako e kae le matla a makae u belaela, u qoba boitsoaro kapa u tšoenyehile ka bokamoso kapa tse fetileng. U ka sebelisa nako ena hantle bakeng sa kelello, mohlala.

Seo se etsa hore o hlokomele mona le ha joale le maikutlo a hau. E na le phello e khathollang 'me e ka sebelisoa, mohlala, moleng oa ho ngolisa chelete. Sebakeng sa ho teneha ke batho ba liehang ka pela hau, se u ferekanyang le ho feta, leka ho ikutloa hantle. Utloa hore na maoto a hau a ankoriloe joang mobung. Utloa matla a fetang 'meleng oa hau. Utloa phefumoloho ea hau. Pele u e tseba, ke nako ea hau 'me hang-hang ha u na khatello ea maikutlo.

U ka etsa lethathamo la litekanyetso tsa hau bophelong, lintho tsa bohlokoa ho uena (bakeng sa maikutlo a hau, eseng kelello ea hau). Ebe u tla ka liketso tsa konkreite ebe u ngola hore na u batla ho sebeletsa ho fihlela melao-motheo ena joang. Etsa hore ho be bonolo ho uena ka ho etsa mohlala, ka ho beha buka tafoleng e le tloaelo haeba u batla ho fumana nako e ngata ea ho e bala. Haeba u batla ho qeta ho hong lapeng bakeng sa mosebetsi oa hau ka botebo, apara liaparo tsa hau tsa mosebetsi.

Ka marikhoe a hao a botsoa a ho matha, u na le tse ling tse ngata kelellong ea hore u batla ho phomola sofeng, 'me ka sutu ea hao e makhethe, hoo ho batla ho le thata. Haeba u il'o matha, beha lieta tsa hao tse mathang ka pel'a bethe ea hao 'me u apare liaparo tsa hao tsa lipapali bosiung bo fetileng. Haeba u li apara hang hang ha u tsoha, ho na le monyetla o monyane oa hore u ka li hlobola hape u sa qala ho tsamaea.

U ka sebelisa mekhoa eohle ea ACT bophelong ba hau ba letsatsi le letsatsi.

Qetellong, malebela a mabeli a manyane a ka ba le phello e kholo. Pheta ka lipolelo tsa hau, ka bobeli ts'ebeliso ea hau ea letsatsi le letsatsi ea puo le menahanong ea hau, lentsoe 'empa' ke ntho e ngoe le e ngoe 'le.' U tla bona hore lintho ha se kamehla li tlamehang ho khethollana. 'Me u emisetse lentsoe' tlameha 'ka' can 'kapa' batla. 'Ena ke mekhabiso e menyenyane e etsang phapang e kholo menyetla eo u iponelang eona.

Tse ka Hare